Op 1 april 1672, vandaag precies 350 jaar geleden, schreef Margaretha Godard Adriaan een brief. Ze begint met de heer te danken voor de gezondheid van haar schoondochter en de kleinkinderen. Reiniera is nog geen maand oud en Ursula Philippota is de kraamtijd alweer te boven.
Daarna gaat ze in op het weer en de tuin: het is droog, het water in de gracht staat laag en alles is verdord. Ze noemt dat Engeland een paar dagen eerder, op 27 maart, Nederland de oorlog verklaard heeft, gaat in één moeite door naar de zware zomer die komt en dankt Godard Adriaan voor zijn brief van de 23ste.
Dan, helemaal aan het eind, schrijft ze nog dit:
| nu is deselfve merge weer ijaerich en vijftich ijaere out sal nu den berch die dus lang geklome heeft gaen daelle de heer alma chtich wil geefve uhEd de overijge tijt sijns leefvens in gesontheijt en voors poet =mach door brenge dat het selfve mach strecke tot sijns naems Eer en uhEd sielen salicheijt dit wenst van harten Mijn heer en lieste hartge uhEd getrouwe wijff en dieners M Turnor | Nu bent u morgen alweer jarig en wordt u vijtig jaren oud. U zult nu de berg die u lang geklommen heeft gaan afdalen. De heer almachtig mag geven dat u de overige tijd in uw leven in gezondheid en voorspoed kunt doorbrengen. Dat u mag strekken tot zijn naams eer en uw ziel en zaligheid, dit wens ik van harte Mijn heer en liefste hartje uw getrouwe wijf en dienares M Turnor |
De trap des levens
Margaretha’s opmerking dat de rest van Godard Adriaans leven bergafwaarts is niet vreemd. De trap des levens is een veel voorkomende afbeelding in de 17e eeuw en daar sta je inderdaad als 50-jarige helemaal bovenaan. De versie in de kop van dit blog is een mannenvariant, er bestaat uiteraard ook een vrouwenvariant, die staat hieronder. Ik ben vooral gecharmeerd van het tienjarige meisje met het borduurraam.
Godard Adriaans verjaardag
Er is iets raars met Margaretha’s felicitatie op 2 april: in alle bronnen staat dat Godard Adriaan op 1 januari 1622 geboren is! Hoe zit dat? En wie heeft er gelijk: Margaretha of de heren schrijvers van naslagwerken?
In de 17e eeuw was er nog geen burgerlijke stand, dus geboortedata werden nergens structureel bijgehouden. Wel de doopdata: die vinden we terug in de kerkboeken. Van Godard Adriaan weten we dat hij gedoopt is op 27 april 1622 in St. Laurens, onder de rook van Middelburg. Over het algemeen vond de doop vrij kort op de geboorte plaats. In maart 1672 lukt het Margaretha om binnen een paar dagen alle familieleden in Amerongen te hebben voor de doop van de jongste Van Reede telg. Zelfs als je van 2 april 1622 als geboortedag uit gaat, dan is 25 dagen tot de doop op 27 april best veel in die tijd. De
Daarnaast weten we het volgende: drie oudere zussen van Godard Adriaan worden gedoopt in Amsterdam op 18 december 1618 (Catharina), 24 oktober 1619 (Marija Lusij) en 28 maart 1621 (Geertruijt Jan). Met name die laatste doop maakt het erg onwaarschijnlijk dat Godard Adriaan al in januari 1621 geboren is.
Genealogieën
Ik heb er diverse genealogieën nageplozen om te kijken of ik ergens kon vinden waar die 6 januari 1621 vandaan komt. Alles wat ik heb kunnen vinden is 18e eeuws of later en allemaal noemen ze 6 januari 1621. De enige verwijzing naar 6 januari die ik kon vinden was 6 januari 1642, dan wordt Godard Adriaan aangesteld als Maarschalk van Stad en Land van Montfoort in Utrecht.
De gene die het meest zeker weet wanneer Godard Adriaan geboren is, is natuurlijk zijn moeder. Zij zal het ons alleen niet meer vertellen. Ik denk dat zijn vrouw een goede tweede deskundige is op dit gebied en via haar brief vertelt zij ons nog genoeg. Dus Godard Adriaan, gefeliciteerd met je 400ste verjaardag morgen!
Laat een reactie achter