Gender en kamers

met Geen reacties

In 1928 hield Virginia Woolf een serie lezingen aan de Universiteit van Cambridge, die uiteindelijk zullen leiden tot het boek A Room of One’s Own. Hierin betoogt Woolf dat vrouwen zowel letterlijk als figuurlijk eigen ruimte nodig hebben om hun potentie en creativiteit ten volle te kunnen benutten. Financiële onafhankelijkheid is een voorbeeld van die figuurlijke ruimte. De letterlijke eigen ruimte speelt zich in huis af: heeft de vrouw een kamer voor zichzelf, zonder kinderen of mannen die wat van haar wil. Maar zeker ook buitenshuis: hoe vrij is ze om te gaan en te staan waar ze wil.

Interieur met naaiende vrouw en kind, Pieter Hendricksz. de Hooch, 1662-1668. Collectie Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid

In één van mijn visuele omzwervingen over het wereldwijde web, kwam ik terecht bij het Thyssen-Bornemisza Museum. Ik ben dol op het Thyssen-Bornemisza. Ik ben er slechts één keer geweest, want ik ben ook maar één keer in Madrid geweest. Het is voor mij één van de redenen om nog een keer naar Madrid te willen. Door mijn omzwerving kwam ik in het bovenstaande verhaal van Virginia Woolf terecht op de site van het Thyssen-Bornemisza!

Thematische tours

Het Thyssen-Bornemisza heeft verschillende online thematische tours gemaakt waarin verschillende schilderijen uit de collectie worden behandeld. Dit doen meer musea en dan vooral met kunsthistorische onderwerpen of actuele onderwerpen. Wat ik zo mooi vindt aan het thema A Room of One’s Own, is dat ze echt een inhoudelijke laag toe weten te voegen aan de kunst. Niet alleen de combinatie van of de representatie van kunst, maker en/of plaatje, maar de kunst als middel om iets anders te laten zien. Uiteraard hebben ze ook “gewone” thema’s over bloemen en naakten, maar ook daar schromen ze er niet voor de diepte in te gaan en voor het web lange, inhoudelijke teksten toe te voegen. Soms kan je zelf een nog langere tekst downloaden. Heerlijk ouderwets, maar zo goed…

Ik had in het begin wat moeite om weer terug te komen bij de pagina met alle thematische tours. Het rode subkopje ‘Thematic tours’ bovenaan de pagina linkt steeds weer terug. In de database met alle werken staat bij een werk ook bij staat of het in een thematische tour zit. Alleen zijn het daar vergeten te vertalen en heet het ‘Recoridos donde encontrarla’. Als je erop klikt kom je gewoon weer bij de Engelstalige themaverhalen. Als werken voorkomen in meerdere themaverhalen, hebben ze bij elk thema ook echt een ander verhaal.

La Toilette, François Boucher, 1742. Collectie Museo Thyssen-Bornemisza Madrid

Eigen ruimte

Voor mij was het interessant om gender eens benaderd te zien vanuit de fysieke ruimte. Op het kasteel hebben we natuurlijk veel ruimte(s) en ik zal daar dit weekend met een genderoog naar kijken. Uit deze thematour heb ik meegekregen dat dames zelden een echt eigen kamer hadden, voor een hobby of iets dergelijks, terwijl dat voor mannen veel normaler was. Sowieso hadden vrouwen minder privémomenten. Wel zoals hierboven het toilet, maar verder waren ze, ook deftige dames, veel bezig met huishouden en taakjes. Een activiteit als lezen wordt ook veel meer gezien als mannenactiviteit, bij mannen geeft het bovendien veel vaker een vergroting van kennis aan terwijl het bij vrouwen vaak als escapisme gezien werd.

New York Street and Moon, Georgia O’Keeffe, 1925. Collectie Museo Thyssen-Bornemisza Madrid

Wat voor mij een echt eye opener was, was het zien van de buitenruimte als speciaal voor mannen. Ik wist het natuurlijk wel en was het ook bij een andere vondst (waarover later meer) weer expliciet tegen gekomen. Het enige buitenschilderij in dit thema, is het schilderij van Georgia O’Keeffe hier rechts.

Georgia O’Keeffe en New York

In 1925 had Georgia O’Keeffe een solo expositie bij Andersson Galleries en ze wilde daar dit schilderij ook ophangen. Georgia’s man was daar fel op tegen. Het zou een te mannelijk schilderij zijn en ze kon maar beter één van haar bloemschilderijen exposeren.

Een jaar later lukte het haar toch om het schilderij te exposeren en het werd gelijk op de eerste dag van de expositie verkocht. Haar reactie hierop: ‘Vanaf dat moment mocht ik New York schilderen’. O’Keeffe staat bekend zowel om haar bloemschilderijen, als om haar New York schilderijen.

Het is op zich goed om stil te staan bij het feit dat we nu zo makkelijk de straat op kunnen en ook buiten kunnen doen wat we willen. We hebben echt veel te danken aan Suffragettes en andere vrouwen die begin vorige eeuw een plek in het publieke leven opeisten.

Laat een reactie achter